تحلیل رابطۀ میان شکل گیری و تداوم استقرار محوطه های دورۀ نوسنگی با بستر محیطی آن ها در دشت سرفیروزآباد کرمانشاه، غرب زاگرس مرکزی

محیط جغرافیایی، به‏ویژه بستر طبیعی آن، پهنة همة کنش‏ها و واکنش‏های حاصل از پدیده‏های مستقر در سطح زمین است. محیط طبیعی مهم‏ترین عامل در جهت شکل‏گیری سکونتگاه‏های انسانی خصوصاً در ادوار مختلف است. عواملی همچون ارتفاع از سطح دریا، شیب، ساختار زمین‏شناسی، گسل، منابع آب، خاک، پوشش گیاهی، و کاربری اراضی هر کدام بسترهای طبیعی‏اند که در پراکنش استقرارهای انسانی نقش مؤثری دارند. هدف از این پژوهش بررسی نقش عوامل محیطی و میزان تأثیر آن‏ها در مکان‏گزینی سکونتگاه‏های نوسنگی دشت سرفیروزآباد است. به‏منظور دست‏یابی به اهداف پژوهش، یازده معیار طبیعی به‏عنوان عوامل محیطی یا متغیر مستقل و مساحت محوطه‏های باستانی به‏عنوان متغیر وابسته درنظر گرفته شد. به‏منظور بررسی این عوامل، از نرم‏افزار ArcGis و SPSS و روش‏های تحلیل کمّی از نوع آمار استنباطی با روش همبستگی پیرسون استفاده شد. علاوه‏برآن، برای بررسی میزان تأثیر چند متغیر مستقل در متغیر وابسته از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. نتایج نشان می‏دهد که محوطه‏های دورة نوسنگی با عوامل طبیعی از جمله شاخه‏های فرعی رودخانه‏ها یا مسیل‏های فصلی، مسیرهای فرعی یا خاکی، و درجة شب رابطة مستقیمی دارند و تعدادی از دیگر عوامل محیطی نیز رابطة اندکی با محوطه‏های باستانی دارند.